با اصول برق کشی و سیم کشی ساختمان آشنا شوید!

رعایت اصول برق کشی و سیم کشی در هر پروژه ساختمان‌سازی ضروری است. در هر کشوری مجموعه‌ای از ضوابط و مقررات برای سیم کشی ساختمان‌ها وضع شده است که کلیه فعالان این عرصه موظف به رعایت کردن آن‌ها هستند. واقعیت این است که کوچک‌ترین سرپیچی از استاندارد برق کشی در یک ساختمان می‌تواند منجر به خسارات غیر قابل جبرانی شود. در این مقاله قصد داریم تا شما را با برخی از مهم‌ترین اصول سیم کشی ساختمان آشنا کنیم.

این اصول اساسی در هنگام ساخت و ساز و یا نوسازی و بازسازی منزل توسط مهندسین و متخصصین مورد استفاده قرار می گیرند. برای آشنایی با این موارد ضروری تا انتها با اسپاردمگ همراه باشید.

استاندارد برق کشی در ایران چیست؟

متولی اصلی استانداردها و ضوابط مربوط به ساختمان‌سازی در کشور ما وزارت مسکن و شهرسازی است. در همین راستا مجموعه استانداردهایی زیر نظر این وزارت‌خانه با نام مقررات ملی ساختمان تدوین شده است. مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان به موضوع استاندارد برق کشی اختصاص پیدا کرده است.

همچنین نشریه‌ای تحت عنوان نشریه ۱۱۰ منتشر شده است که به عنوان مکمل مبحث ۱۳ باید اساس کار سیم کشی برق در هر پروژه ساختمانی قرار بگیرد. تأیید تأسیسات الکتریکی در یک ساختمان توسط مهندس ناظر منوط به رعایت مقررات مبحث ۱۳ و نشریه ۱۱۰ مقررات ملی ساختمان است.

سیم کشی برق ساختمان‌ها به چند روش انجام می‌شود؟

در مورد اصول برق کشی و خدمات سیم کشی ساختمان‌ها باید به این موضوع اشاره کنیم که روی هم رفته دو روش کلی برای اجرای تأسیسات الکتریکی در ساختمان وجود دارد. این دو روش عبارت‌اند از سیم کشی روکار و سیم کشی توکار که در ادامه این مطلب به معرفی آنها پرداخته ایم:

۱. سیم کشی روکار

در سیم کشی روکار، سیم‌ها همگی در نمای بیرونی دیوارها قرار می‌گیرند. البته برای جلوگیری از ایجاد ظاهر نامناسب و مشکلات دیگر معمولاً سیم‌ها را از داخل لوله یا داکت‌های سفید رنگی عبور می‌دهند. این کار باعث می‌شود که نوعی نظم نیز در فرآیند سیم کشی به وجود بیاید. البته قطعاً سیم کشی روکار در مقایسه با توکار جلوه ظاهری ساختمان را تا حدی مخدوش می‌کند. در عوض برای تعمیر و نگهداری سیم‌ها، دسترسی تعمیرکار به مراتب راحت‌تر است.

۲. سیم کشی توکار

نظرات کاربران خدمات برقکاری

علیرضا ملکیان

۵ از ۵

۳ خدمت انجام شده

حامد توانگر

۱۲ بهمن ۱۴۰۳

خیلی کارشون بادقت و تمیز انجام دادن و از نظر قیمت بسیار منصف بودن بنده بی نهایت از هر لحاظ راضی بودم و قطعا برای کارهای دیگه حتما از خدمات ایشون استفاده خواهم کرد

شاهین عشقی کار مطلق

۳ از ۵

۱۰۵ خدمت انجام شده

عباس مقانلو

۱۶ آبان ۱۴۰۳

با سلام و خسته نباشید بسیار وارد و مودب بسیار راضی هستیم ممنون از اسپارد

عدنان محمدی

۴ از ۵

۱۹ خدمت انجام شده

علی گاموری

۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳

فرزاد گیلانی

۵ از ۵

۷ خدمت انجام شده

سارا شهبازیان

۲۶ بهمن ۱۴۰۲

رسول ماستری فراهانی

۴ از ۵

۲۷ خدمت انجام شده

دانیال کیانی

۲۴ فروردین ۱۴۰۲

از هر لحاظ عالی بسیار در کارشون مهارت کافی داشتن و خیلی محترم ممنون از زحماتشون

علی النگ

۴ از ۵

۸۱ خدمت انجام شده

اصغر کلانتری

۱۸ بهمن ۱۴۰۱

میزان تخصص درجه یک، خوش اخلاق و مشتری مدار. از کار ایشان رضایت کامل دارم

درخواست برقکار

در روش توکار، هیچ اثری از سیم‌ها در نمای ظاهری نیست و معمولا قبل از خدمات نماکاری ساختمان سیم کشی توکار انجام می شود. البته در سیم کشی توکار نیز در بسیاری از مواقع برای ایجاد نظم و همچنین افزایش ایمنی سیم‌ها را از داخل لوله‌های مخصوصی عبور می‌دهند. بزرگ‌ترین چالش در سیم کشی توکار، مربوط به زمان تعمیرات اساسی است که برای دسترسی به سیم‌ها ناچار به خراب کردن بخش‌هایی از دیوار هستیم.

اصول برق کشی و سیم کشی ساختمان‌ها

در ادامه بحث اصول برق کشی و سیم کشی ساختمان لازم است که به موارد مطرح شده در استانداردها بپردازیم. به طور کلی اصول سیم کشی ساختمان را می‌توان در دسته بندی زیر طبقه بندی کرد:‌

۱. استانداردهای مربوط به انتخاب تراکینگ

لوله‌ها یا داکت‌هایی که برای انتقال سیم کشی ساختمان به بخش‌های مختلف استفاده می‌شوند، تحت عنوان تراکینگ شناخته می‌شوند. برای انتخاب و اجرای تراکینگ باید مجموعه‌ای از نکات را در نظر داشته باشید که اصلی‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

• قطر داخلی تراکینگ باید حداقل ۱.۳ برابر قطر مجموعه سیم‌های عبوری از آن باشد.
• جنس تراکینگ از فولاد یا پلاستیک است که باید با توجه به موقعیت پروژه انتخاب شود.
• تراکینگ‌ها نباید در تماسی مستقیم با سقف ساختمان قرار داشته باشند.

۲. استاندارد مربوط به انتخاب و اجرای سیم‌ها

انتخاب نوع سیم‌ها در اصول برق کشی و سیم کشی ساختمان نقش کلیدی دارد. به طور کلی قبل از هر اقدامی باید محاسبات مربوط به متراژ سیم مورد نیاز را در هر پروژه انجام داد. برای این منظور نیاز به ترسیم نقشه سیم کشی ساختمان وجود دارد. در این نقشه موقعیت دقیق مدارات برق در هر بخش از ساختمان تعیین می‌شود. به این ترتیب می‌توان متراژ سیم کشی مورد نیاز را نیز شناسایی کرد. البته در عمل باید حدود ۱.۵ برابر بیش از آنچه محاسبه کرده‌اید برای خرید سیم در نظر بگیرید.

بیشتر بخوانید: چه معیارهایی را برای انتخاب بهترین محافظ برق ساختمان در نظر بگیریم؟

عایق‌بندی سیم‌ها یکی دیگر از موضوعات مهمی است که باید نسبت به آن حساس باشید. معمولاً سیم‌هایی با سطح مقطع کمتر از ۱۰ میلی متر با پی وی سی عایق‌بندی می‌شوند و از نوع مفتولی هستند. یک نکته‌ ساده‌ای که معمولاً در اصول برق کشی ساختمان نادیده گرفته می‌شود، این است که به هیچ عنوان پیچاندن سیم‌ها به یکدیگر برای ایجاد اتصال الکتریکی با استفاده از نوار چسب مجاز نیست.

۳. استاندارد مربوط به کلید‌ها در ساختمان

در بحث اصول برق کشی و سیم کشی باید نحوه نصب کلید‌ها و پریزها نیز به صورت استاندارد انجام شود. ابتدایی‌ترین نکته این است که کلید‌های تهیه شده باید با جریان برق متناوب شهری سازگار باشند. در صورتی که قصد متصل کردن هادی حفاظتی به کلیدها و پریزها را دارید باید یک اتصال مجزا برای آن‌ها در نظر بگیرید. همچنین جریان نامی برای پریزهای تک فاز و سه فاز باید حداقل ۱۶ آمپر باشد.

درباره فاصله نصب کلیدها و پریزها از هم و بخش‌های مختلف ساختمان، موارد زیر در استاندارد ذکر شده است:

• فاصله کلیدها از کف ساختمان: بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی متر
• فاصله پریزها از کف ساختمان: بین ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر
• فاصله پریز از کف در آشپزخانه: بین ۶۰ تا ۱۲۰ سانتی متر
• فاصله پریزها از یکدیگر: حداکثر ۳ متر
• فاصله پریزها از درب: حداقل ۱.۵ متر

۴. استاندارد انتخاب فیوز ساختمان

فیوز نقش کلیدی در اصول سیم کشی ساختمان دارد. ایمنی سیم کشی برق در یک ساختمان تا حد زیادی وابسته به فیوز است. برای سیم کشی تجهیزات الکتریکی مختلف در یک ساختمان نیاز به فیوز دارید. فیوزها بر مبنای ظرفیت آمپر عبوری دسته‌بندی می‌شوند. بر همین اساس برخی از انواع فیوزها برای بخش‌های الکتریکی مختلف ساختمان عبارت‌اند:

• روشنایی ساختمان: فیوز ۱۰ آمپر
• کولر گازی: فیوز ۲۰ آمپر
• فیوز اصلی ساختمان: ۲۰ آمپر
• پریزها: فیوز ۱۶ آمپر
• کنتور ساختمان: فیوز ۲۵ آمپر

اشتباهات رایج در سیم کشی ساختمان چیست؟

در ادامه بحث اصول برق کشی و سیم کشی ساختمان بد نیست که نیم نگاهی نیز به رایج‌ترین اشتباهات در این زمینه بپردازیم. همان طور که اشاره کردیم، کوچک‌ترین مشکل در سیم کشی ساختمان می‌تواند باعث اتصال کوتاه، شوک الکتریکی و آتش سوزی شود. هر کدام از این مخاطرات نیز خسارت‌های مالی و جانی خطرناکی را در پی خواهند داشت. به همین دلیل ما در ادامه این راهنما چند اشتباه رایج که باید در سیم کشی ساختمان از آن‌ها اجتناب کرد به شما معرفی می کنیم:

• به هیچ عنوان نباید سیم‌ها را خارج از جعبه‌های اتصال به یکدیگر متصل کنید.
• بعد از اجرای سیم کشی به هیچ عنوان طول آن‌ها را کوتاه نکنید.
• سیم کشی بدون محافظ اشتباه بزرگی است که نباید مرتکب آن شوید.
• کلیدها و پرهیزها را شل رها نکنید.
• از گیرها و بست‌ها برای جلوگیری از آویزان شدن و اتصال سیم‌ها استفاده کنید.

راستی اگر تمایل دارید نرخ برق کشی ساختمان در سال ۱۴۰۱ را بدانید می توانید از اسپارد مستقیما استعلام بگیرید.

سخن پایانی!

در این مقاله به معرفی اصول برق کشی و سیم کشی ساختمانی پرداختیم. اجرای سیم کشی ساختمان کار تخصصی است و به تجربه و مهارت بالایی نیاز است. در نتیجه توصیه می‌کنیم که سیم کشی ساختمان خود را حتماً به کارشناسان خبره در این حوزه بسپارید.

متخصصان حرفه‌ای اسپارد آماده شروع پروژه‌های سیم کشی ساختمان هستند. فقط کافیست تماس بگیرید یا سفارش خود را به صورت اینترنتی ثبت نمایید تا کارشناسان اسپارد در کوتاه‌ترین زمان ممکن در محل ساختمان شما حضور پیدا کنند.