آنچه در این مطلب میخوانید:
حتما می دانید که قیمت فرش های دستباف در مقایسه با فرش های ماشینی بسیار بیشتر است اما علت این تقاوت قیمت چیست؟ آیا تفاوت فرش ماشینی و دستباف تنها به علت زحمت بیشتر در بافت فرش ها است؟ البته که زحمت و زمان بافت فرش نیز تاثیرگذار است اما دلایل دیگری نیز باعث تفاوت این دو فرش با یکدیگر می شود.
اگر شما نیز می خواهید یک بار برای همیشه با همه تفاوت های این دو فرش آشنا شوید در ادامه این مقاله با اسپارد مگ همراه باشید!
آیا تشخیص فرش ماشینی از دستباف کاری آسان است؟
مقایسه برخی از فرش های ماشینی و دستباف به قدری ساده است که هر فرد بدون آموزش نیز می تواند به راحتی تفاوت ها را تشخیص دهد. با این حال با توجه به پیشرفت تکنولوژی فرش های ماشینی نیز در شکل هایی مشابه به فرش های دستباف تولید می شوند. این کار ممکن است تشخیص این دو فرش را برای افرادی که اطلاعات کافی در مورد تفاوت فرش های دستباف و ماشینی ندارند سخت کند.
به همین دلیل لازم است تنها به اطلاعات قبلی خود در مورد تفاوت این دو دسته فرش اطمینان نکنید و با بررسی مواردی که در ادامه شرح خواهیم داد دانش خود در خصوص تفاوت فرش ماشینی و دستباف را افزایش دهید. در ادامه ابتدا به بررسی هر یک از این فرش ها پرداخته و سپس تفاوت های اصلی آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
فرش دستباف چطور بافته می شود؟
قالیچه و فرش های دستباف روی دستگاه بافندگی و یا همان دار قالی بافته می شوند. حتما در فیلم ها دارهای قالی مربعی و مستطیلی شکل را دیده اید که هنرمندان با ظرافت تمام به بافت فرش روی آن می پردازند. بافت فرش با گره زدن الیاف از قسمت پایین شروع شده و به سمت بالا حرکت می کند. این گره زدن ها و انتخاب رنگ الیاف بر اساس طرح قالی که پیش تر توسط متخصصین طراحی شده است صورت می گیرد.
با به هم گره زدن الیاف در قسمت بالایی فرش پرزهای آن تشکیل شده و طرح نهایی کم کم رخ نمایان می کند. با توجه به نوع طرح فرش و اندازه آن مدت زمان بافت نیز تغییر پیدا می کند. برای مثال حتی ممکن است بافت یک قالی کوچک با طرح پیچیده تا حدود ۱ سال نیز طول بکشد. همین موضوع اصلی ترین تفاوت فرش ماشینی و دستباف است.
علاوه بر اندازه و طرح، الیاف انواع فرش دستباف نیز با یکدیگر متفاوت است اما همه آنها از مواد طبیعی مثل ابریشم و پشم و پنبه و دیگر موارد بافته می شوند. اگر نگهداری این فرش ها به درستی انجام شود، طول عمر بیشتری در مقایسه با فرش ماشینی خواهد داشت. همین موارد از جمله کیفیت نخ ها، ابعاد، طرح، نوع نخ و طول عمر فرش باعث افزایش قیمت این فرش ها شده است.
فرش ماشینی چگونه تولید می شود؟
همانطور که از نام این فرش نیز مشخص است، بافت آن با ماشین های بزرگ ویژه به اسم پاورلوم بافته می شود. این دستگاه بافندگی برخی به صورت کاملا اتوماتیک و با کمک کامپیوتر کنترل می شود. به عبارتی طرح فرش به کامپیوتر داده شده و دستگاه برحسب طرح تولید فرش را شروع می کند. به علت ماشینی بودن عملیات، فرش به سرعت بافته می شود.
فرش های ماشینی معمولا با موادی از جمله پشم و در بیشتر مواقع با الیاف مصنوعی مثل پلی پروپیلن، نایلون، پلی استر، اکریلیک و … آماده می شوند. به همین دلیل نیز قیمت پایین تری در مقایسه با فرش های دستباف که بافت آنها بسیار زمان بر است و از مود طبیعی و گران قیمت در تولید آنها استفاده می شود، دارند.
طول عمر فرش های ماشینی برحسب شرایط نگهداری می تواند در حدود ۲۰ سال و یا کمتر باشد. به همین دلیل نیز این فرش ها برای افرادی که کلکسیونر هستند و یا علاقمند هستند فرش هایی با قدمت بالا در خانه خود داشته باشند، ارزشمند نخواهد بود.
چطور به راحتی تفاوت فرش ماشینی و دستباف را تشخیص دهیم؟
برای اینکه بتوانید راحت تر تفاوت بین این دو فرش را تشخیص دهید، می توانید روی دو موضوع اصلی در خصوص تفاوت این دو تمرکز کنید. اولین مورد نوع بافت است که از قسمت پشتی فرش مشخص می شود و دومی حاشیه های فرش! در ادامه با بررسی این دو تفاوت مهم با ما همراه باشید:
۱- به پشت فرش نگاه کنید.
در قسمت پشتی فرش های دستباف گره و ناهمواری های قابل مشاهده خواهد بود. به عبارتی برخلاف فرش های ماشینی پشت فرش دستباف کاملا یکدست و یکنواخت نخواهد بود. هر چقدر هم جزئیات طرح در پشت فرش بیشتر باشد، یعنی فرش دستباف، ریز بافته شده است و کیفیت بهتری دارد.
۲- به حاشیه های فرش نگاه کنید.
یک راه دیگر که تفاوت فرش ماشینی و دستباف را به شما نشان خواهد داد، توجه به حاشیه و کناره های فرش است. حاشیه فرش های ماشینی پس از بافته شدن فرش به آن وصل و دوخته می شود. در حالیکه در فرش های دستباف حاشیه در امتداد خود فرش بافته می شود، بدون اینکه پارچه و یا الیاف دیگری به صورت جداگانه به فرش دوخته شود.
دیگر تفاوت های فرش ماشینی با فرش دستباف
در قسمت های پشین روش تشخیص این دو فرش از هم و مهم ترین تفاوت ها را مورد بررسی قرار دادیم. در ادامه تعداد دیگری از تفاوت های فرش ماشینی و دستباف را نیز بررسی خواهیم کرد. این موارد عبارتند از:
تفاوت تعداد رنگ در فرش های ماشینی و دستباف
از جمله مهم ترین مواردی که مستقیما با کیفیت کار بافت فرش ارتباط دارد، تعداد رنگ های آن است. به عبارتی هر چقدر تعداد رنگ ها بیشتر باشد، کیفیت فرش نیز بالاتر است اما علت آن چیست؟ در بافت فرش به کمک ماشین، طرح و تعداد رنگ محدود به کامپیوتر داده می شود اما در بافت فرش با روش گره زدن و به صورت دستباف تعداد نخ رنگی بیشتری استفاده می شود.
به طور معمول در فرش های ماشینی بین ۸ تا ۱۴ رنگ مورد استفاده قرار می گیرد اما در فرش های دستباف تعداد رنگ بیشتر است. حتی ممکن است تنوع رنگی تا بالای ۵۰ نیز برسد. البته قیمت این فرش ها به مراتب بیشتر از دیگر فرش ها با تعداد رنگ پایین تر خواهد بود.
تفاوت در نقش و نگار فرش های ماشینی و دستباف
همانطور که پیش تر اشاره شد در تولید فرش های ماشینی معمولا از تعداد رنگ های کمتری استفاده می شود. همین مسئله نیز ایجاد طرح های محبوب و پر نقش و نگار فرش های دستباف را برای موارد ماشینی سخت تر می کند. در فرش های دستباف طرح ها شناسنامه و طراح دارند و رنگ بندی و شیوه آن توسط طراح مشخص شده است.
با توجه به طرح ایجاد شده و بر اساس شناسنامه نقش و نگار فرش، تمامی نخ ها توسط رنگرز رنگ شده و برای بافت فرش آماده می شود. به همین دلیل نیز ممکن است نقش های ویژه با تعدا رنگ بالا را تنها در فرش های نفیس دستباف مشاهده کنید.
فرق نوع الیاف و نخ های به کار رفته در فرش ماشینی و دستباف
همانطور که در قسمت بررسی تفاوت فرش ماشینی و دستباف نیز اشاره کردیم، مواد به کار رفته در بافت این دو فرش نیز با یکدیگر متفاوت است. معمولا مواد به کار رفته در تولید فرش های ماشینی از انواع مصنوعی و با کیفیت پایین است. از جمله این موارد می توان به ابریشم مصنوعی و پلی استر و … اشاره کرد.
با این حال در بافت فرش های دستباف از پشم طبیعی و با کیفیت، کرک، مرینوس و ابریشم استفاده می شود. به همین دلیل نیز می توانید برای الیاف مصنوعی از بهترین روش شستشوی فرش ماشینی در خانه استفاده کنید اما برای فرش های دستباف نفیس شستن فرش با شامپو فرش در خانه توصیه نمی شود. زیرا ممکن است رنگ ها فرش با هم قاطی شده و طرح و بافت آن به همر بریزد.
بهترین روش شستن فرش های ماشینی و دستباف چیست؟
در این مقاله هر یک از ویژگی های فرش دستباف و ماشینی را بررسی کرده و با تفاوت فرش ماشینی و دستباف نیز آشنا شدیم. یکی دیگر از تفاوت های این فرش، نحوه شستشو و رسیدگی به هر یک است. شاید بتوان فرش ماشینی را راحت تر در خانه شست اما شستشوی فرش دستباف در منزل کاری پر ریسک است.
با توجه به افزایش قیمت فرش های ماشینی شاید ریسک کردن برای شستشوی فرش در خانه حتی برای این فرش ها نیز مناسب نباشد. بهترین گزینه پیش روی شما برای شستشو، استفاده از خدمات قالیشویی آنلاین ممتاز و یا قالیشویی در خانه است. در روش خشکشویی قالی در خانه دیگر نیاز نیست فرش را تا کارخانه قالیشویی ارسال کنید و در منزل خودتان در مدت زمانی کوتاه می توانید همه فرش ها را تمیز کنید.
برای دریافت قیمت خشکشویی فرش می توانید روی لینک آبی کلیک کرده و بر حسب نوع و متراژ فرش هزینه را از متخصصین حرفه ای اسپارد در استان تهران و البرز (کرج) دریافت کنید!
نظرات کاربران خدمات قالیشویی
قالیشویی جزیره
جواد غدیری
۲۵ خرداد ۱۴۰۳
تشکر از قالی شویی جزیره و کارکنان مودب و آراسته و شستن بسیار خوب فرش ها
قالیشویی پویا
سودابه رضوانی
۰۲ اردیبهشت ۱۴۰۳
قالیشویی پویا
دنیا میدانی
۲۹ اسفند ۱۴۰۲
عالی بود واقعا تمیز شسته شده بود مثل روز اول فرش شده ، ممنونم ازتون
قالیشویی پویا
مریم غیاثیان
۰۱ اسفند ۱۴۰۲
قالیشویی پویا
مهناز مظفری
۳۰ بهمن ۱۴۰۲
قالیشویی مهر و ماه
فاطمه غلامی
۲۵ بهمن ۱۴۰۲